Alergie pokarmowe u dzieci

Na szczęście większość dziecięcych alergii pokarmowych mija przed ukończeniem trzeciego - piątego roku życia.

Czym właściwie jest alergia pokarmowa?
To nieprawidłowa reakcja organizmu dziecka na określone składniki pożywienia, które przez zdrowego człowieka są dobrze tolerowane. Prawdopodobieństwo występowania alergii zwiększa się znacznie, gdy podobne skłonności przejawia jedno (lub oboje) z rodziców lub starsze rodzeństwo. Reakcje alergiczne najczęściej pojawiają się u małych dzieci, ponieważ mechanizmy obronne hamujące ich występowanie nie są jeszcze w pełni dojrzałe.

Co może wywoływać alergię pokarmową?
Silnie alergizującymi produktami są: mleko krowie i jego przetwory, ryby, jaja, i mięso wołowe, mleko kozie i jego przetwory, zboża glutenowe (pszenica, żyto, jęczmień i owies), miód, owoce cytrusowe, banany, truskawki, poziomki, owoce południowe. W miarę bezpieczne (o słabym lub obojętnym działaniu alergizującym) jest natomiast mięso kurczaka, królika, indyka i jagnięcina, oraz owoce: jabłka, maliny, porzeczki, żurawiny, agrest, jagody, wiśnie, śliwki, morele i brzoskwinie.

Alergii pokarmowej można na szczęście zapobiegać, a jeśli już wystąpi – zmniejszać jej objawy. Kluczową rolę odgrywa tu dieta dziecka w pierwszym roku życia. I tak na przykład karmienie piersią przez pierwsze 6 miesięcy znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej. Pokarm kobiecy zawiera substancję zwaną immunoglobuliną s-IgA, która hamuje reakcje alergiczne (przewód pokarmowy niemowląt prawie jej nie produkuje). Dlatego przynajmniej przez pierwsze 4-6 miesięcy życia dziecka należy je karmić piersią. Dziecko szczególnie wrażliwe karmione piersią może jednak reagować alergią na pokarmy z jadłospisu matki. Pamiętaj więc, że jeśli twoje dziecko jest zagrożone alergią (skłonności alergiczne w rodzinie), musisz bardzo uważać na to, co jesz.

Jeżeli dziecko ma tendencje do uczuleń, w pierwszym roku życia nie należy podawać mu silnie alergizujących produktów. Wszystkie nowe produkty należy wprowadzać do diety dziecka powoli i stopniowo, uważnie obserwując reakcje malucha. Jeżeli zareaguje alergią, łatwo będzie zlokalizować jej przyczynę i wykluczyć dany pokarm z diety. Zmiany w diecie warto omówić wcześniej z lekarzem pediatrą, który powinien być informowany o nieprawidłowych reakcjach dziecka na spożywane pokarmy. Niemowlęta ze skłonnościami do alergii powinny później niż ich rówieśnicy przechodzić na pokarmy stałe – mogą jej jeść najwcześniej od 6 miesiąca. W ich przypadku należy też bardzo rygorystycznie przestrzegać zalecanych przez lekarzy wskazań wiekowych dotyczących diety.

Można też stosować dietę profilaktyczną, niskoalergizującą. Jeżeli pierwsze dziecko jest uczulone na białko mleka krowiego, alergolodzy zalecają, aby w ostatnim trymestrze ciąży stosować dietę bezmleczną, uzupełnianą jednak odpowiednią ilością białka (np. roślinnego), wapnia i witamin. Po porodzie należy jak najbardziej karmić dziecko piersią, eliminując jednak nadal mleko krowie z jadłospisu. Ważne jest wtedy uzupełnianie niedoborów wapnia w diecie wg wskazań lekarza. Jeżeli dziecko nie toleruje mleka ani przetworów mlecznych, trzeba wykluczyć z jadłospisu wszelkie produkty zawierające mleko, zarówno krowie jak i kozie (w tym również mleko modyfikowane, produkowane na bazie mleka krowiego), a nawet masło zastępując je margarynami (bez dodatku mleka). Posiłki mleczne należy zastąpić preparatami mleko zastępczymi – preparatem sojowym lub hydrolizatami (decyduje o tym lekarz pediatra), należy też zadbać, by jadłospis dziecka był urozmaicony i pełnowartościowy.