|
Debiut reżyserski Bośniaczki, hołd dla ofiar jugosłowiańskiej wojny, bezwzględne rozliczenie winowajców i próba odblokowania wojennych wspomnień, które pozwolą ludziom na Bałkanach dalej normalnie żyć.
Streszczenie:
Esma, samotnie wychowująca swoją 12-letnią córkę Sarę, żyje w jednej z dzielnic Sarajewa Grbavicy, która jeszcze nie podniosła się ze zniszczeń wojennych z 1990 roku. Ponieważ państwowy zasiłek ledwo pozwala jej związać koniec z końcem, Esma decyduje się przyjąć posadę kelnerki w nocnym klubie. Całonocna praca okazuje się jednak dla niej wielkim poświęceniem - kobieta spędza coraz mniej czasu ze swoją córką. Nie mogąc poradzić sobie z bolesnymi wspomnieniami z przeszłości, Esma zaczyna uczęszczać na terapię grupową w lokalnym ośrodku dla kobiet. Wielkim wsparciem jest dla niej jej najlepsza przyjaciółka Sabina oraz nowy współpracownik Pedla, w którym Esma odnajduje bratnią duszę. Natomiast przebojowa i pewna siebie Sara zaprzyjaźnia się ze szkolnym kolegą Samirem. Pomiędzy dwojgiem wrażliwych nastolatków szybko zawiązuje się szczera i silna więź, tym bardziej, że oboje stracili ojców w czasie wojny. Samir jest jednak zdziwiony, że Sara nie zna zbyt wielu szczegółów dotyczących chlubnej śmierci swojego ojca. Temat śmierci ojca powraca, gdy Sara zaczyna starać się o uzyskanie zniżki na zbliżającą się wycieczkę szkolną. Nie jest to jednak możliwe bez zaświadczenia stwierdzającego, że jej ojciec był szahidem, który poniósł męczeńską śmierć na wojnie. Esma wyjaśnia Sarze, że dopóki ciało jej ojca nie zostanie odnalezione, trudno im będzie otrzymać takie zaświadczenie. Równocześnie rozpaczliwie stara się znaleźć kogoś, kto pożyczyłby jej pieniądze na opłacenie córce wyjazdu. Zmartwienie Sary przeradza się w rozpacz, kiedy okazuje się, że jej nazwiska nie ma na liście dzieci, których ojcowie zginęli na wojnie jako męczennicy. Gdy dziewczynka zdaje sobie sprawę, że matka zapłaciła jednak pełną cenę za jej szkolną wycieczkę, zaczyna domagać się wyjaśnień. Esma załamuje się i zdradza Sarze całą brutalną prawdę o tym, jak została poczęta w wyniku gwałtu w obozie jenieckim. Ta bolesna konfrontacja staje się pierwszym krokiem do przezwyciężenia traumy od lat prześladującej Esmę i otwiera nowy rozdział w jej relacjach z córką.
Reżyserka o filmie:
Fascynuje mnie codzienne życie, które w porównaniu z wojną może wydawać się zwykłe, mało dramatyczne, a nawet banalne. Kiedy jednak coś się w nim nie układa, ujawnia się wówczas ogromna siła ludzkich emocji – tych z przeszłości, teraźniejszości oraz przyszłości. Grbavica to przede wszystkim historia o miłości, która nie jest czysta, ponieważ została naznaczona nienawiścią, wstrętem, dramatem i rozpaczą. Opowiada także o ofiarach, które, choć nie popełniły żadnej zbrodni, nie są dla przyszłych pokoleń całkiem bez winy. Grbavica mówi także o prawdzie, o ogromnej sile niezbędnej, aby iść naprzód i tak bardzo potrzebnej społeczeństwu Bośni i Hercegowiny, które musi walczyć, żeby w końcu osiągnąć dojrzałość.
|