|
Mają zróżnicowane właściwości: pomagają zapobiegać chorobom, powstrzymują procesy starzenia się, a nawet poprawiają nastrój. Nasuwa się zatem pytanie, w jaki sposób substancje te są w stanie tak kompleksowo wpływać na nasz organizm?
Charakterystyka
Kwasy tłuszczowe Omega-3 należą do grupy wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Nie są one wytwarzane przez człowieka i muszą być dostarczane poprzez pożywienie. W ich skład wchodzi kwas eikozapentaenowy (EPA), dokozaheksaenowy (DHA) oraz kwas α-linolenowy (ALA). To one tworzą nasz mózg – stanowią ok. 60% substancji potrzebnych do jego prawidłowego funkcjonowania. Omega-3 są niezbędne również do budowy błon komórkowych oraz odpowiadają za sprawność siatkówki ocznej. Ich obecność jest także niezbędna podczas spermatogenezy.
Mechanizmy działania
Jak do tej pory, naukowcom udało się zidentyfikować trzy główne mechanizmy, za pomocą których wielonienasycone kwasy tłuszczowe wpływają na procesy zachodzące w naszych komórkach.
Po pierwsze, oddziałują na komórki poprzez samą obecność w nich. Dzięki nim błona komórkowa zwiększa swoją elastyczność i optymalizowane jest działanie licznych białek błonowych. Jest to szczególnie ważne dla zapewnienia odpowiedniej pracy komórek mięśnia sercowego i układu nerwowego. Liczne korzyści ma to także dla maluchów oraz kobiet w ciąży. Badania pokazują, że dzieci, których matki spożywały DHA w okresie karmienia, wykazywały się w późniejszym wieku większymi zdolnościami intelektualnymi, poznawczymi i ruchowymi.
Kolejny mechanizm to działanie przeciwzapalne. Kwasy Omega-3 wpływają na regulację ekspresji genów, czyli złożony wieloetapowy proces, gdzie centralną rolę odgrywają białka o charakterze czynników transkrypcyjnych. Takim czynnikiem regulującym ekspresję genów związanych z procesami zapalnymi jest NFKB. Kwasy Omega-3 poprzez receptory znajdujące się na wielu komórkach np. makrofagach hamują jego aktywność, a tym samym intensywność procesów zapalnych.
Trzeci mechanizm działania kwasów Omega-3 to wpływ na inne geny poprzez różne receptory. Jak pokazują badania molekularne, mogą one oddziaływać na wiele rodzajów białek. Dzięki temu, suplementacja pomaga nawet w bardzo zróżnicowanych „dolegliwościach” m.in. w zapobieganiu procesów starzenia się, a także poprawianiu funkcjonowania komórek krwionośnych.
Gdzie je znaleźć?
Najpowszechniejszym źródłem kwasów Omega-3 są ryby morskie. Im tłustsze, tym lepsze. Należy zatem wybierać: makrelę, śledzia, łososia, halibuta, tuńczyka, dorsza lub sardynkę. Wystarczy zjeść ok. 100 g którejś z nich, aby zapewnić sobie dzienną dawkę Omega-3. Wiadomo jednak, że zróżnicowanie w naszej diecie to równie ważny czynnik, dlatego za standard przyjmuje się trzy posiłki zawierające ryby tygodniowo. Warto zwrócić uwagę na sam proces przyrządzania posiłków – najwięcej cennych składników zachowuje się podczas pieczenia oraz gotowania na parze.
Kwasów Omega-3 możemy szukać także w tłuszczach roślinnych. Jego duże ilości zawiera m.in. olej rzepakowy i olej lniany. Dzienne zapotrzebowanie na Omega-3 odpowiada pięciu łyżkom oleju roślinnego, warto jednak ograniczyć jego ilość do 1-2 porcji na dzień, gdyż jest kaloryczny.
Dobre źródło Omega-3 stanowią różnego rodzaju nasiona. Wśród nich wymienić można: migdały, pestki dyni, orzechy włoskie, siemię lniane czy też kiełki (najwięcej kwasów tłuszczowych znajduje się w kiełkach soi, lucerny i rzodkiewki).
Link:
http://www.marinex.com.pl/pliki_artykuly/ opracowania_naukowe_04.pdf
|