190. rocznica powstania kultowej marki obuwniczej

Firma obuwnicza CLARKS w ciągu 190 lat swojego istnienia przemierzyła długą drogę: od niewielkiego rodzinnego interesu założonego w 1825 roku w angielskim miasteczku Street przez braci Cyrusa i Jamesa Clarków po status jednej z czołowych marek obuwia na świecie i lidera sprzedaży detalicznej w Wielkiej Brytanii. Pomysłodawcą obuwia był James, który pracował jako czeladnik w firmie starszego brata, zajmującej się wyprawianiem skór.

Zaprojektowane przez niego wygodne płaskie buty z owczej wełny zyskały niebywałą popularność i już w pierwszym półroczu sprzedaży przyniosły astronomiczny – jak na owe czasy – zysk w wysokości 640 funtów. W ciągu 2 lat bracia stworzyli ponad 60 nowych wzorów. Buty, których początki tkwiły w niewinnym hobby Jamesa, wywołały prawdziwą falę zainteresowania wśród Brytyjczyków, pokonując wkrótce granice Zjednoczonego Królestwa.

Zachęceni powodzeniem przedsięwzięcia James i Cyrus założyli w 1833 spółkę pod nazwą C&J Clark. Wielka Wystawa Światowa, zorganizowana w Londynie w 1851 roku, miała zademonstrować potęgę i innowacyjność brytyjskiego imperium. Nie zabrakło również na niej pionierów nowoczesnych linii obuwia – braci Clark. Zaprezentowane podczas wystawy wzory wzbudziły zachwyt samej królowej Wiktorii!

Historia marki nabrała przyspieszenia w 1856 roku za sprawą wdrożenia nowo opatentowanych maszyn do szycia firmy Singer, dzięki którym produkcja seryjna zaczęła rozwijać się niezwykle dynamicznie. Rewolucja przemysłowa zmieniała życie ludzi. Zmiany objęły również sferę obyczajową. Do głosu doszedł ruch sufrażystek, walczący o zrównanie praw kobiet i mężczyzn. Ich postulaty dotyczyły także „racjonalnego” ubioru kobiet, który w czasach wiktoriańskich stanowił skrzyżowanie dziwaczności i niepraktyczności. Pionierem rewolucji w tej dziedzinie była firma CLARKS, kontynuująca swoje zainteresowanie obuwiem wygodnym i funkcjonalnym.

Pierwszym sukcesem marketingowym firmy Williama Clarka (syna Jamesa) było wprowadzenie w 1883 roku tzw. „linii higienicznej” – obuwia zaprojektowanego zgodnie z naturalnym kształtem i osią stopy. To wpłynęło na postrzeganie marki CLARKS jako producenta obuwia przyjaznego stopom. Najważniejsza rewolucja obyczajowa miała się jednak dokonać na samym szczycie. W 1903 roku dyrektorem obuwniczego imperium została Alice Clark – nieprzeciętna osobowość i najwybitniejsza bizneswoman tamtych czasów. Pracę w rodzinnym interesie podjęła w wieku 18 lat na stanowisku zwykłej robotnicy, pokonując sukcesywnie kolejne szczeble awansu zawodowego. Od najwcześniejszych lat łączyła pracę z aktywną karierą polityczną: zaangażowana była w działalność ruchu walczącego o prawa kobiet do głosowania – Liberal Women’s Association oraz National Union of Women’s Suffrage Societies. Poglądy społeczne Alice znalazły odzwierciedlenie w energicznie przeprowadzonych reformach w firmie takich, jak wdrożenie programu emerytalnego czy nowoczesnego systemu zarządzania zasobami ludzkimi. Co więcej, ta niezwykle uzdolniona managerka i aktywistka zaprojektowała – we współpracy z artystką Christiną Walshe – wspaniałe, ręcznie malowane pantofle w stylu Art Deco – kultowy wzór szalonych lat 20. i złotej ery jazzu.

Lata Wielkiego Kryzysu oraz dwóch wojen światowych to okres zmagania się firmy CLARKS z ograniczoną podażą surowców niezbędnych do produkcji obuwia. Kreatywność projektantów sięgnęła zenitu w latach 40. XX wieku, kiedy firma wprowadziła na rynek linię Limber – buty, których podeszwy wykonane były z… drewna bukowego.

Czasy powojenne przyniosły niezwykle dynamiczną ekspansję marki CLARKS na rynkach międzynarodowych oraz narodziny prawdziwej legendy. Kamieniem milowym, a zarazem spektakularnym osiągnięciem, okazało się bowiem wylansowanie na początku lat 50. ponadczasowych ikon designu DESERT BOOTS (tzw. butów pustynnych). Był to model oparty na prostym, wygodnym wzorze obuwia, jakie Nathan Clark – ówczesny właściciel firmy – jako żołnierz w czasie II wojny światowej widywał na targowiskach w Kairze. Desert Boots, dzięki swojemu unikatowemu charakterowi, szybko zyskały rekordową popularność na całym globie, trwającą po dziś dzień – sprzedano je w liczbie ponad 10 milionów par w ponad 100 krajach! Można je znaleźć niemal w każdej szafie. Pustynne buty, noszone chętnie przez Boba Dylana czy Marilyn Monroe, są również ulubionym wzorem gwiazd współczesnego kina takich, jak Emma Watson i Robert Pattinson.

Ich godnym następcą, a zarazem sztandarowym wzorem marki CLARKS, stał się model WALLABEE, wprowadzony przez Lance’a Clarka w latach 60. ubiegłego stulecia. Na lata 60. przypada także „filmowa kariera” obuwia CLARKS. KINKY BOOTS (dosł. dziwaczne buty) – lekkie kozaczki wykonane z lakierowanej skóry, o długiej do połowy uda, opiętej cholewce – „zagrały” na planie kultowego serialu „The Avengers” (polski tytuł: Rewolwer i melonik), noszone przez odtwórczynię głównej roli kobiecej – Honor Blackman. W latach 60. firma zdominowała rynek obuwia dziecięcego, wyznaczając standardy dotyczące wygody i funkcjonalności. Marka CLARKS zaczęła być od tej pory kojarzona z obuwiem szkolnym, noszonym przez kolejne pokolenia dzieci.

W latach 70. zastosowanie poliuretanu w produkcji zelówek przyczyniło się powstania niezwykle popularnych linii produktów, począwszy od słynnego modelu POLYVELDT, aż po najnowszą rewolucyjną technologię TRIGENIC – niezwykle lekką i elastyczną podeszwę modułową, inteligentnie dopasowującą się do każdego ruchu stopy.

Unikatowe dziedzictwo marki CLARKS stanowi nieocenioną wartość kulturową. Przepastne archiwa firmy kryją setki tysięcy pieczołowicie przechowywanych wzorów, z których inspirację czerpią projektanci CLARKS – każdego sezonu „przemycający” do kolekcji historyczne smaczki. 190-letnie, niezwykle bogate, dzieje kultowej marki z hrabstwa Somerset dowodzą, iż wyjątkowość obuwia CLARKS wynika z twórczego ujęcia klasyki, zastosowania najwyższej jakości surowców oraz pionierskich rozwiązań technologicznych, które stały się jej znakiem rozpoznawczym i źródłem sukcesu rynkowego. Happy Anniversary, CLARKS!