Elkhonon Goldberg wraz ze współpracownikami zapraszają w kolejną podróż po świecie ludzkiego umysłu. Znakomici neuropsycholodzy przekonują (nie tylko ludzi starszych, ale osoby w każdym wieku), że dla własnego mózgu warto być trenerem. Autorzy krok po kroku objaśniają, jak wysiłek intelektualny, kontakty społeczne, zainteresowania i zdrowe żywienie wpływają na kondycję naszego mózgu – a co za tym idzie – także sprawność umysłu. Całość wzbogacona została wypowiedziami ekspertów na ciekawe, bardziej specyficzne tematy, jak: czy inteligencję można ćwiczyć? Jak pracuje pamięć osób z zaburzeniami uwagi? Jak działa połączenie treningu mózgu z treningiem fizycznym? Co nowa wiedza o plastyczności mózgu wnosi do naszego rozumienia zdrowia fizycznego i psychicznego? Sprawność i zdrowie mózgu można wspomagać w każdym wieku – zapraszamy do treningu!

Wyd. 1, s. 196, opr. miękka, 2015, cena 44,90 zł
ISBN: 978-83-01-18194-9
Tłumaczenie: Małgorzata Guzowska


***
(z tekstu)
Utrzymuj kontakty społeczne. Korzyści z aktywności społecznej.
W badaniach, często skupiających się na grupach podwyższonego ryzyka, wskazano, że izolacja społeczna ma katastrofalne skutki dla zdrowia. Ludzie żyjący w izolacji obciążeni są dwu- do czterokrotnie wyższą ogólną śmiertelnością w porównaniu z osobami utrzymującymi kontakty z przyjaciółmi i rodziną czy szerszą społecznością. Jeśli zaś mowa o zdrowiu mózgu, to wyniki
obszernej metaanalizy NIH potwierdzają, że większa aktywność społeczna w wieku średnim i w okresie starości wiąże się z lepszym funkcjonowaniem poznawczym i mniejszym ryzykiem wystąpienia rozpadu poznawczego. Dowody łączące nieliczne kontakty społeczne od średniego okresu dorosłości do starości ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia choroby Alzheimera są nawet jeszcze mocniejsze.

Efekty aktywności społecznej można dostrzec bezpośrednio w mózgu. W badaniu z 2011 roku skupiono się na ciele migdałowatym (strukturze układu limbicznego), odgrywającym ważną rolę w naszych reakcjach emocjonalnych. Naukowcy wywnioskowali, że ciało migdałowate może by modyfikowane (za pośrednictwem neuroplastycznych zmian) przez poziom aktywności społecznej
danej osoby. Zmierzyli zatem wielkość ciała migdałowatego 60 dorosłych, oceniali też rozmiary i złożoność posiadanych przez te osoby sieci społecznych (a więc z iloma ludźmi mieli regularne kontakty i liczbę różnych grup, na którą kontakty te się rozkładały). Wyniki pokazały, że rozmiar ciała migdałowatego nie wiązał się z ilością odczuwanego przez badanych wsparcia społecznego. Im jednak większe i bardziej złożone były sieci społeczne danej osoby, tym większe było jej ciało migdałowate. Pojawia się zatem pytanie: czy osoby z większym ciałem migdałowatym nawiązują więcej przyjaźni, czy też nawiązywanie większej liczby przyjaźni wywołuje wzrost ciała migdałowatego? Wciąż nie doczekało się ono odpowiedzi, która wymaga dowodów o charakterze przyczynowo-skutkowym, a nie korelacyjnym.
Takie dowody powoli zaczynają się pojawiać. W 2008 roku Oscar Ybarra ze współpracownikami z University of Michigan losowo przypisał uczestników (w wieku 18–21 lat) do trzech grup: 1) grupy społecznej, w której badani przez 10 minut dyskutowali na tematy społeczne, 2) grupy wykonującej przez 10 minut czynność umysłową (np. krzyżówki itp.) oraz 3) grupy kontrolnej, w której badani przez 10 minut oglądali serial telewizyjny Kroniki Seinfelda. Po dyskusji/krzyżówce/oglądaniu telewizji u wszystkich uczestników dokonano pomiaru funkcjonowania poznawczego za pomocą zadania na szybkość przetwarzania i pamięć operacyjną. Wyniki pokazały, że osoby z grupy wykonującej czynność umysłową lepiej poradziły sobie z zadaniem wymagającym zaangażowania pamięci operacyjnej niż osoby oglądające serial. Taką samą poprawę poznawczą zaobserwowano u osób z pierwszej grupy, w której ważna była interakcja społeczna, co sugeruje, że pamięć operacyjna była skutecznie wiczona także podczas dyskusji. Badanie pokazało również po raz kolejny, że przeciętny telewidz skorzystałby na ograniczeniu telewizji i poświęceniu tego „zaoszczędzonego” czasu na aktywności zapewniające stymulację poznawczą.

***
O autorach
Alvaro Fernandez
Alvaro Fernandez jest dyrektorem zarządzającym w SharpBrains, wiodącej firmie badającej rynek i zespole ekspertów zajmujących się innowacjami na wyłaniającym się polu mózgowej sprawności. Jest znanym mówcą i ekspertem, cytowanym przez The New York Times, The Wall Street Journal, New Scientist, CNN i inne media. Alvaro ma MBA i tytuł magistra pedagogiki Uniwersytetu Stanforda oraz tytuł licencjata ekonomii z Universidad de Deusto. Rozpoczął karierę w McKinsey & Company, zarządzał tworzeniem i pracą wielu firm wydawniczych i edukacyjnych w Stanach Zjednoczonych i w Europie. W marcu 2012 Alvaro został wyróżniony tytułem Young Global Leader przez Światowe Forum Ekonomiczne (WEF), co jest zaszczytem przypadającym w udziale najwybitniejszym młodym liderom poniżej 40 roku życia z całego świata.

Elkhonon Goldberg
Dr Elkhonon Goldberg pełni funkcję Chief Scientific Adviser w SharpBrains. Jest autorem, naukowcem, edukatorem i klinicystą, uznanym na całym świecie za pracę kliniczną i badawczą, publikacje i nauczanie neuropsychologii i neuronauki poznawczej. Dr Goldberg jest profesorem na wydziale neurologii w New York University School of Medicine, oraz Diplomate of The American Board of Professional Psychology in Clinical Neuropsychology. Uczeń i bliski współpracownik wielkiego neuropsychologa Aleksandra Łurii, kontynuuje jego naukową i kliniczną tradycję. Jest autorem popularnych książek naukowych, jak The Executive Brain: Frontal Lobes and The Civilized Mind, Jak umysł rośnie w siłę, gry mózg się starzeje oraz The New Executive Brain: Frontal Lobes in a Complex World.

Pascale Michelon, współpraca
Pascale Michelon ma doktorat z zakresu psychologii poznawczej, pracuje naukowo, uczy i pisze. Rozpoczęła karierę jako pracownik naukowy na Uniwersytecie Waszyngtona w Saint Louis, gdzie przeprowadziła badania behawioralne oraz wykorzystujące neuroobrazowanie w celu lepszego zrozumienia, jak mózg przetwarza i zapamiętuje informacje wzrokowe. Opublikowała wiele artykułów w recenzowanych czasopismach i otrzymywała nagrody za pracę naukową. Obecnie pełni funkcję Adjunct Faculty na Uniwersytecie Waszyngtona i prowadzi warsztaty poświęcone pamięci w okolicach Saint Louis. Pełniła funkcję Research Manager przy pierwszym wydaniu tej publikacji, niedawno napisała Max Your Memory, ilustrowany zeszyt z ćwiczeniami pamięci.

autor: / źódło: / opracowanie:
Wydawnictwo Naukowe PWN