|
Wegetarianizm, weganizm, frutarianizm – warto zapoznać się nieco bliżej z popularnymi dietami czy raczej stylami życia.
Wege… w różnych odmianach
Diety wegetariańskie znane są od dawna, szczególnie w krajach Bliskiego Wschodu, a zainteresowanie nimi stale wzrasta. Zdefiniowanie takich jadłospisów nie jest proste, bo istnieje wiele różnych rodzajów, z których te, polegające jedynie na odrzuceniu mięsa, są najbardziej popularne, ale także najmniej restrykcyjne. Jako pierwszą odmianę warto wyróżnić laktoowopescowegetarianizm, czyli odżywianie polegające na wykluczeniu z diety mięsa czerwonego (wieprzowego oraz wołowego), i jego przetworów, oraz spożywaniu w ograniczonych ilościach ryb, jaj oraz mleka.
Założenia tej diety zbliżone są do diety śródziemnomorskiej, polecanej w profilaktyce oraz wspomaganiu leczenia chorób sercowo-naczyniowych – wyjaśnia dietetyk, Agnieszka Ślusarska-Staniszewska z poradni dietetycznej 4LINE. Jeśli z diety wyłączamy także ryby, za to spożywamy mleko i jego przetwory oraz jajka – jesteśmy na diecie laktoowowegetariańskiej, przy dodatkowym wykluczeniu jajek – jest to laktowegetarianizm. Ten ostatni sposób odżywiania najczęściej stosowany jest przez wyznawców hinduizmu i buddyzmu, a liczne badania wykazały, że zwolennicy tej diety poprzez częste spożywanie produktów mlecznych, dostarczają organizmowi więcej wapnia niż osoby odżywiające się tradycyjnie - tłumaczy dietetyk. Wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, czyli między innymi: mleko, jajka, masło, a także miód, ze swojej diety wykluczają weganie.
Frutarianie dodatkowo jedzą wyłączenie te owoce i warzywa, których zerwanie nie powoduje śmierci rośliny, a witarianie nie poddają swoich posiłków żadnej obróbce cieplnej. Należy zaznaczyć, ze zwolennicy frutarianizmu najczęściej są też witarianami a najbardziej radykalni frutarianie jedzą jedynie te owoce, które same spadły z drzewa. – dodaje Agnieszka Ślusarska-Staniszewska.
Diety wegetariańskie – a kwestia zdrowia
Zwolennicy diet wegetariańskich wskazują na ich korzyści dla naszego zdrowia, a także wpływ tego, co spożywamy na nasze samopoczucie. Jak tłumaczy dietetyk: Liczne badania naukowe wykazały, że dieta wegetariańska może chronić przed wieloma chorobami przewlekłymi, takimi jak: otyłość, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu 2, hipercholesterolemia, kamica pęcherzyka żółciowego, próchnica zębów oraz niektóre nowotwory, gdzie najczęściej wymieniany jest nowotwór jelita grubego. Wegetarianizm często związany jest także ze zdrowym stylem życia, co w połączeniu z niższą zawartością tłuszczów nasyconych oraz cholesterolu, a wyższym poziomem błonnika pokarmowego, magnezu, potasu, witaminy C i E, kwasu foliowego oraz karetonoidów, sprawia, że dieta jest wartościowa i może mieć dobry wpływ na nasze zdrowie. Oprócz przesłanek ideologicznych, to względy zdrowotne mogą być także powodem do zmiany sposobu żywienia. Stosowanie diet wegetariańskich i wegańskich ma uzasadnienie w niektórych chorobach np. reumatoidalnym zapaleniu stawów.
O czym warto pamiętać?
Jak każda dieta, także ta wegetariańska może być zdrowa, jeśli jest odpowiednio skomponowana. Jest to szczególnie ważne przy stosowaniu bardziej restrykcyjnych odmian. Do najczęściej występujących niedoborów związanych ze stosowaniem diety wegańskiej zaliczamy niedobory żelaza, witaminy B12, witaminy D, wapnia, cynku, selenu, jodu, i długołańcuchowych kwasów tłuszczowych z rodziny omega 3. – wyjaśnia Agnieszka Ślusarska-Staniszewska i dodaje: dieta wegańska może być stosowana przez osoby dorosłe, pod warunkiem, że do diety zostaną włączone produkty wzbogacane i/lub suplementy witamin D i B12 oraz wapnia. Ważna jest jednak konsultacja ze specjalistą ds. żywienia, aby pomógł w prawidłowym komponowaniu diety. W przypadku dzieci, bardziej zalecaną formą jest laktoowowegetarianizm lub laktoowopescowegetarianizm, gdzie ryzyko niedoborów, które mogą być przyczyną zahamowania rozwoju przy odpowiednim bilansowaniu jadłospisu, jest znikome.
Warto zwrócić uwagę, by w diecie nie zabrakło: orzechów, roślin strączkowych, zielonych warzyw, maku, migdałów czy produktów zbożowych. Gdy brakuje czasu, można sięgnąć po gotowe dania, które pozwolą szybko przygotować zdrowy, wegetariański posiłek. Jeśli wybierzemy zupę z soczewicy lub placki ziemniaczane ze szpinakiem z serii Dania Babci Zosi firmy SyS, zadbamy o dostarczenie białka oraz wapnia. Przygotowane w 15 minut, pozostają zdrowe, ze względu na to, że w swoim składzie nie zawierają żadnych substancji chemicznych. Na deser lub podwieczorek możemy wybrać ryż z jabłkami i rodzynkami, który będzie stanowił wartościową i smaczną przekąskę.
autor: / źódło: / opracowanie:
SyS
|