Rodzice pytają o ospę wietrzną

Wokół ospy krąży również wiele znaków zapytania, dlatego ekspert – dr Ernest Kuchar z Kliniki Pediatrii i Chorób Infekcyjnych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, odpowiada na najczęstsze pytania o ospę wietrzną, które nurtują rodziców.

1. Czy to prawda, że ospa wietrzna jest chorobą wieku dziecięcego, którą musi przechorować każde dziecko?
Ospa wietrzna to typowa choroba wieku dziecięcego, którą łatwo się zarazić, zwłaszcza teraz – jesteśmy właśnie w okresie, kiedy zachorowania są najczętsze, a jest to bardzo zaraźliwa choroba – po kontakcie z chorym zachoruje ok. 90% osób wrażliwych na zakażene VZV1. Wokół ospy krąży wiele mitów. Jednym z popularniejszych jest taki, że ospę trzeba koniecznie przechorować. Czas go obalić. Jaki sens ma zachorowanie, gdy można choroby uniknąć? Co może dać dziecku choroba? Powikłania? Ospy wietrznej można współcześnie łatwo uniknąć dzięki wcześniejszemu uzyskaniu odporności przez szczepienie.

2. Czy jest jakiś sposób, by uchronić dzieci przed zachorowaniem na ospę wietrzną?
Jak najbardziej! Najpewniejszym sposobem jest szczepienie ochronne. Warto o nim pomyśleć zwłaszcza, jeśli Wasze pociechy uczęszczają do żłobka lub przedszkola. W tych instytucjach, skupiających dużą liczbę dzieci najłatwiej o zarażenie. Dlatego zgodnie z obowiązującym kalendarzem szczepień dla dzieci do 3 roku zycia, uczęszczajacych do żłobków czy klubów maluszka szczepienie przeciwko ospie wietrznej jest obowiązkowe i bezpłatne2. Dla pozostałych dzieci szczepienie jest zalecane, koszty szczepienia pokrywają zatem rodzice. Cykl szczepienia składa się z dwóch dawek, które należy podać w odstępie co najmniej 6 tygodni3,4. Dobrym momentem na podanie pierwszej dawki szczepionki jest wizyta szczepienna w 13./14. miesiącu życia dziecka, wówczas szczepionkę można podać razem ze szczepionką na odrę, świnkę i różyczkę. Drugą dawkę podać można dziecku w 16./18. miesiącu życia dziecka,na przykład razem ze szczepionką na błonicę, tężec, krztusiec, polio i hib3,4.

3. Czy to prawda, że ospa wietrzna może być groźna i prowadzić do powikłań?
Ospa wietrzena jest w Polsce bardzo częstą chorobą. Każdego dnia zachorowuje średnio 500 dzieci5. Z mojego doświadczenia, wynika, że większość rodziców postrzega ospę wietrzną jako chorobę niegroźną, nie dającą powikłań, co niestety nie jest prawdą. W większości przypadków ospa wietrzna rzeczywiście przebiega łagodnie, nie mniej u niektórych dzieci przebiega ciężko i kończy się groźnymi powikłaniami6,7,8. W Polsce rocznie trafia do szpitali z powodu ospy wietrznej ponad 1000 chorych czyli kilkoro dzieci dziennie5. Nawet przy niepowikłanym przebiegu sprawiające ból i świąd wykwity często zajmują błony śluzowe, utrudniając dziecku jedzenie i picie, prowadząc w ten sposób do odwodnienia6,7,8. Chcę to uświadomić szczególnie tym, którzy niepotrzebnie narażają swoje dziecko na chorobę poprzez udział w tzw. ospa party. Zaszczepienie dziecka to zdecydowanie lepszy i bezpieczniejeszy sposób na uniknięcie ospy. Z jakiego powodu? Nie potrafimy przewidzieć jak będzie przebiegała ospa wietrzna u konktretnego dziecka – wcale nie ma pewności, że będzie przebiegać łagodnie. Dodatkowo, przez okres około dwóch tygodni choroba wyklucza dziecko ze żłobka czy przedszkola, a rodzica z pracy.

Referencje:
1. Nardone A. i wsp.: The comparative sero-epidemiology of varicella zoster virus in 11 countries of European region. Vaccine 2007;25:7866-7872
2. Program Szczepień Ochronnych na rok 2013. Załącznik do Komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 29 października 2012 r. (poz. 78)
3. Charakterystyką Produktu Leczniczego Szczepionki, przeciw ospie wietrznej, firmy GSK, rok 2012
4. Jackowska T, Chybicka A, Czajka H i wsp. Rekomendacje zespołu ekspertów dotyczące stosowania dwudawkowego schematu szczepień przeciw ospie wietrznej. Pediatria Polska, maj-czerwiec 2010; 85 tom 8(3): 243-250
5. Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce, biuletyn roczny, 1999-2011 NIZP-PZH http://www.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/index_p.html
6. Duszczyk E. et al.: Ospa wietrzna – lekka choroba czy zagrożenie? Przegl. Epidemiolog 2004
7. Liese JG, Grote V, Rosenfeld E et al.The Burden of Varicella Complications Before the Introduction of Routine Varicella Vaccination in Germany PIDJ 2008;27(2),119-124;
8. Rack AL, Grote V, Streng A et al. Neurologic Varicella Complications Before Routine Immunization in Germany. Pediatr Neurol. 2010 Jan;42(1)40-8;