|
Meble znajdujące się w naszych domach podzielić możemy na meble użytku bezpośredniego - a więc takie, które podczas użytkowania stykają się z ciałem bezpośrednio (pufy, krzesła, fotele, sofy czy też łóżka) oraz meble użytku pośredniego - czyli te, które podczas normalnego eksploatowania z ciałem się nie stykają - meble do pracy i spożywania posiłków, przechowywania oraz meble uzupełniające (biurka, stoły, komody, szafy, szafki nocne, stoliki okolicznościowe). Każdy z nas wiele z nich użytkuje na co dzień, niektóre kilkukrotnie, a z meblami do snu spędza około ? swojego życia! Zrozumiałe jest zatem, jak ważny jest właściwy wybór przy zakupach. Kupując meble zwracamy uwagę na ich cenę, walory estetyczne i bezpieczeństwo. Ostatnio coraz częściej pada jednak pytanie: czy meble mogą być zdrowe?
Aby na nie odpowiedzieć należy postawić sobie kontrpytanie: czy istnieją meble niezdrowe? Odpowiedź niestety brzmi TAK. Nie chodzi tutaj o jakąś nową, dziwną chorobę... Codziennie otaczają nas przedmioty, których konstrukcja, zastosowane materiały czy nawet kolorystyka źle wpływają na nasze samopoczucie, a w skrajnych przypadkach mogą być przyczyną wielu chorób i schorzeń. Wśród nich są także i meble. Na szczęście na polskim rynku wyrobów meblowych coraz częściej można zakupić meble, o których rzeczywiście mówi się, iż są zdrowe. W tym kontekście nie oznacza to uzdrawiające. Nie chodzi więc o meble rehabilitacyjne, lecz o meble o wysokiej jakości, które nie przyczyniają się do pogorszenia samopoczucia, powstawania urazów i pogarszania naszego zdrowia. Dla naszego organizmu są przedmiotem neutralnym, co w przypadku obiektów wytworzonych sztucznie – jest sporym atutem. Wiele czynników, takich jak kształt, wytrzymałość konstrukcji, jakość zastosowanych materiałów oraz sposób wykończenia, decyduje o tym, czy dany mebel jest „zdrowy”. Poprawnie zaprojektowany powinien charakteryzować się tak ukształtowaną strukturą techniczną, która uznaje priorytet człowieka i jego potrzeb.
Meble powinny być zaprojektowane w oparciu o atlasy antropometryczne (atlasy miar człowieka), gwarantujące odpowiednie dopasowanie istotnych wymiarów (wysokości siedziska, głębokości siedziska, długości materaca, wysokości umiejscowienia górnych półek itp.) do potrzeb ogółu społeczeństwa.
Takie cechy, jak kształt, wytrzymałość i stateczność konstrukcji mebli wpływają bezpośrednio na bezpieczeństwo użytkowania wyrobów, a więc także na psychologiczne poczucie komfortu użytkowania. Na nic nie zda się zastosowanie ekologicznych materiałów, jeśli konstrukcja wyrobu nie będzie wzbudzała zaufania wśród przyszłych użytkowników.
Najlepszym (bo naturalnym) materiałem konstrukcyjnym jest drewno (zarówno lite, jak i klejone) a także rattan. W przypadku tworzyw drzewnych (takich jak np. płyty wiórowe) bardzo ważny jest poziom higieniczności (związany z emisją tzw. wolnego formaldehydu), ale dziś większość z nich spełnia najwyższe wymagania higieniczności - E1. Na uwagę zasługuje także sposób wykończenia tworzyw: zdrowsze będą płyty pokryte okleiną naturalną, wytworzoną w procesie skrawania obwodowego drewna. Unikać należy mebli, w których przeważa udział metalu, szczególnie gdy w pomieszczeniu jest ich więcej. Związane jest to z emisją jonów ujemnych, tzw. reduktorów. Zaznaczmy jednak, że ich umiarkowana ilość może wpływać na samopoczucie korzystnie. Problemem jest nadmiar.
Zdrowe meble nie powinny emitować żadnych hałasów. Rozwiązaniem są tzw. systemy cichego domykania i materiały zabezpieczające przed emitowaniem hałasu podczas przesuwania mebli. Nie jest także dobrze, gdy wydzielają zapachy. Powinny zatem bazować wyłącznie na ekologicznych lakierach opartych na bazie wody i klejach posiadających odpowiednie atesty higieniczności.
W przypadku mebli tapicerowanych należy zwrócić uwagę na jakość materiałów wypełniających: sprężyn, pianek, mat kokosowych oraz materiałów obiciowych) tkanin i skór. Źle skonstruowana warstwa wypełniająca w meblu (siedzisko krzesła, leżysko materaca) może przyczynić się do powstania bólu kręgosłupa lub jego zwyrodnienia. Może być nawet przyczyną bólu głowy lub migreny, a w skrajnych przypadkach powodować odleżyny. Olbrzymią zaletą jest pokrycie mebla skórą naturalną, która nie tylko wygląda pięknie, ale jest także wspaniałym ekologicznym materiałem wykończeniowym, charakteryzującym się zdolnością pochłaniania i oddawania wilgoci, dzięki czemu wytwarza w pomieszczeniu swoisty mikroklimat.
Autor: mgr inż. Łukasz Matwiej
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
|