Jeszcze w latach 70. XX wieku opieka nad dziećmi w Polsce była domeną kobiet. W wyniku dynamicznych zmian kulturowych i społecznych tendencja ta powoli ustępuje miejsca równemu podziałowi obowiązków dotyczących wychowywania potomków. Dotychczasowy sztywny podział ról staje się bardziej elastyczny, a w nowoczesnym modelu rodziny wychowanie dziecka postrzega się jako proces, w którym uczestniczy zarówno mama, jak i tata.

Tata na urlopie ojcowskim: czy to możliwe?
W modelowej rodzinie obydwoje rodziców pracuje zawodowo, a zatem czas spędzony w domu z dzieckiem musi być między nich dzielony. Znalezienie równowagi między pracą a życiem prywatnym to często działanie na styku logistyki, planowania i zarządzania czasem. Rodzina to mała firma, gdzie każda osoba powinna znać swoje obowiązki: zaprowadzenie dziecka do przedszkola, przygotowanie posiłku, wyjście na zebranie w szkole. Zarówno tata, jak i mama powinni być włączeni w pracę na rzecz „firmy”, czyli swojej własnej rodziny. Czy rzeczywiście ten model jest nierealny tylko ze względu na tradycję i przyzwyczajenia w postrzeganiu ról społecznych? Być może ojcowie o wiele chętniej włączyliby się w proces wychowania i opiekę nad dziećmi, gdyby mogli połączyć to z pracą zarobkową.

Ostatnie zmiany w kodeksie pracy dotyczące długości urlopów macierzyńskich wywołały debatę nad samą jego nazwą. Coraz więcej organizacji działających na rzecz kobiet, takich jak Fundacja Feminoteka, Rodzić po Ludzku i Fundacja MaMa, a także innych, jak Związek Nauczycielstwa Polskiego, Komitet Pomocy i Ochrony Represjonowanych Pracowników czy Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”, domagało się zmiany nazwy na „urlop rodzicielski”. Miało to na celu podkreślenie równorzędnej roli obojga rodziców w opiece nad dzieckiem w pierwszych dniach jego życia. W Polsce urlop macierzyński obejmuje przecież wszystkich pracowników/pracownice, których dotyczy polskie prawo pracy. Obowiązkowa część urlopu to obecnie 16 tygodni (18 tygodni dotyczy normalnego czasu urlopu po urodzeniu pierwszego dziecka).

autor: / źódło: / opracowanie:
Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju UNDP