Uśmiech sportowca

Powoli dobiega końca sezon narciarski, więc wielu z nas stara się aktywnie wykorzystać ostatnie chwile zimy i spędza mnóstwo czasu na stoku. Jednak już wkrótce wraz z początkiem wiosny zacznie się prawdziwe sportowe szaleństwo: wsiądziemy na rowery, zaczniemy się wspinać na skałkach albo wyruszymy w podróż paralotnią. Wystarczy jednak odrobina nieuwagi, by narazić nasze zęby na prawdziwe niebezpieczeństwo i poważne uszkodzenia. Zanim więc oddamy się naszej pasji, zwróćmy uwagę na kilka istotnych spraw.

Podstawowa zasada medycyny oczywiście brzmi: lepiej zapobiegać niż leczyć. Dlatego przygotowania do wiosny dobrze rozpocząć od wizyty u dentysty – tym bardziej, że w Polsce pojawia się coraz więcej placówek zajmujących się kompleksową stomatologią sportową: podczas wizyty kontrolnej dentysta zdiagnozuje stan naszego uzębienia i w razie potrzeby przeprowadzi niezbędne leczenie. Przede wszystkim jednak wytłumaczy nam, na co powinniśmy zwrócić szczególną uwagę podczas uprawiania sportu, aby nie uszkodzić zębów. Wizyta u specjalisty nie będzie kosztować nas zbyt wiele czasu a pozwoli uniknąć wielu problemów w przyszłości – wyjaśnia Jan Dethloff z warszawskiej kliniki Dental Excellence.

Oprócz wizyty kontrolnej warto pomyśleć także o zabezpieczeniu uzębienia za pomocą specjalnych ochraniaczy, które nie tylko osłaniają zęby przed bezpośrednimi urazami, ale także amortyzują je, pochłaniając i rozpraszając energię. Obecnie ochraniacze dostępne są w trzech rodzajach: stock to uniwersalne ochraniacze, jakie można kupić w sklepie z akcesoriami sportowymi. Ich wadą jest jednak kiepskie dopasowanie, co obniża ich skuteczność. Poza nimi oferowane są także ochraniacze termoutwardzalne, które po podgrzaniu dopasowują się do kształtu zgryzu. Najlepsze jednak są ochraniacze wykonywane przez stomatologa na indywidualne zamówienie. Jest to świetne rozwiązanie dla osób uprawiających sporty, które niszczą zęby przez nadmierne ścieranie. Dotyczy to przede wszystkim aktywności wystawiających zęby na silne wibracje (m.in. rajdy samochodowe i motorowe, off-road czy akrobacje lotnicze) a także zawody siłowe (podnoszenie ciężarów, kulturystka itp.).

Często jednak pomimo szczególnej ostrożności nie udaje nam się uchronić od uszkodzenia zębów. Z reguły mamy wtedy do czynienia z pospolitymi urazami – od częściowych zwichnięć i pęknięć do bardziej skomplikowanych złamań lub wybić. Kontuzje te najczęściej towarzyszą osobom uprawiającym sporty kontaktowe (zarówno popularną piłkę nożną czy siatkówkę, jak i bardziej brutalny boks lub hokej) a także ekstremalne (m.in.: kolarstwo górskie, skoki na bungee lub rafting). Jeśli dojdzie do uszkodzenia zęba, powinniśmy bezzwłocznie zgłosić się do stomatologa, który właściwie zdiagnozuje problem i podejmie natychmiastowe leczenie. Wszelkie domowe kuracje lub próby przeczekania problemu mogą nie tylko nam zaszkodzić a nawet doprowadzić do trwałego uszczerbku w uzębieniu. Fachowa diagnoza i błyskawiczna terapia są w przypadku stomatologii urazowej podstawą sukcesu w leczeniu – dodaje Jan Dethloff.

Poważnym – a często bagatelizowanym – problemem osób aktywnych są także skoki ciśnienia, które pojawiają się, gdy uprawiamy np. wspinaczkę wysokogórską, skydiving lub spadochroniarstwo. Szczególnie narażone są tu jednak osoby nurkujące, gdyż gwałtowna zmiana ciśnienia może prowadzić do różnych odmian tzw. barotraumy, objawiającej się bólem zębów lub uszu. Mogą do niej prowadzić pozornie drobne zaniedbania: nie wyleczona próchnica lub nieszczelne wypełnienia zębów i kanałów zębowych. Przyczyną bólu może być także wada zgryzu, uniemożliwiająca wyrównanie ciśnienia w uchu wewnętrznym. Dlatego jeśli podczas uprawiania sportu, zauważymy jakiekolwiek niepokojące objawy, pilnie zgłośmy się do specjalisty stomatologa, który przeprowadzi szczegółowe badania i zaproponuje nam odpowiednie leczenie.

Sport zawsze powinien być dla nas przede wszystkim świetną i pełną emocji zabawą. Kiedy jednak oddajemy się naszemu hobby, nie zapominajmy o zabezpieczeniu naszych zębów, a wtedy poczujemy prawdziwą radość z aktywnego życia.