Antygen wywołuje reakcję układu odpornościowego, dzięki temu w sposób sztuczny wytwarzają się w organizmie przeciwciała oraz pamięć immunologiczna, która w kontakcie z żywym drobnoustrojem chorobotwórczym uruchamia przygotowane wcześniej na taki atak mechanizmy obronne.

Pionierem szczepień był brytyjski lekarz Edward Jenner, który pod koniec XVIII wieku po raz pierwszy zastosował u człowieka szczepionkę przeciwko ospie prawdziwej. Koniec XIX i cały wiek XX to okres rozwoju nauki o szczepieniach i rozpoczęcie masowych szczepień.

Z czasem na całym świecie wprowadzono obowiązkowe szczepienia ochronne dla dzieci – w Polsce nastąpiło to w 1959 roku, kiedy to wprowadzono po raz pierwszy szczepienia przeciwko gruźlicy, poliomyelitis, a w 1960 roku przeciwko DTP (błonicy, tężcowi i krztuścowi). Dzięki szczepieniom udało się po 1980 r. całkowicie wyeliminować zachorowania na ospę prawdziwą, a także ograniczyć rozprzestrzenianie się wielu groźnych chorób. W naszym regionie świata nikt już nie pamięta np. o tragicznych epidemiach polio, błonicy, krztuśca, tężca, choć są kraje, gdzie nadal te choroby zbierają śmiertelne żniwo.

Ciągle trwają poszukiwania broni przeciw kolejnym chorobom, nowym zagrożeniom. Tylko w ostatniej dekadzie udało się opracować nowoczesne szczepionki, przeciwko pneumokokom, meningokokom, rotawirusom, a także najnowszą – przeciw onkogennym typom wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Zakażenie tym wirusem może prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy. Szczepionka idealna to taka, która raz podana, w jednej dawce, dawałaby odporność na całe życie, a jednocześnie podanie jej nie wywoływałoby jakichkolwiek niepożądanych odczynów poszczepiennych. Takiej szczepionki jeszcze nie mamy, lecz nasza wiedza o stymulowaniu odporności jest coraz większa, a postęp biotechnologii jest ogromny, więc szczepionki są coraz doskonalsze, spełniają coraz więcej wymogów tej idealnej – mówi dr n. med. Hanna Czajka z Wojewódzkiej Konsultacyjnej Poradni Szczepień w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym im. św. Ludwika w Krakowie.

autor: / źódło: / opracowanie:
Agencja Deva