Dieta eliminująca gluten lub pszenicę

Dla nieznacznej części konsumentów, m.in. tych ze zdiagnozowaną celiakią lub alergią na pszenicę, unikanie pszenicy i innych pokarmów zawierających gluten jest koniecznością. Schorzenia te objawiają się mdłościami, wymiotami, skurczami, wzdęciami, bólami brzucha, zmęczeniem, a nawet chorobami wątroby. Występowanie celiakii i ostrej alergii na pszenicę plasuje się na poziomie 1-2%.

Rynek żywności znakowanej jako bezglutenowa i nie zawierająca laktozy ciągle się jednak powiększa. Coraz bardziej popularne stają się także restrykcyjne diety takie jak np. paleo – eliminująca zboża i produkty mleczne. Można wnioskować, że coraz więcej osób, i to nie tylko ze zdiagnozowanymi alergiami, rezygnuje z glutenu lub pszenicy.

Organizacja Naukowych I Przemysłowych Badań Wspólnoty (CSIRO) przeprowadziła ogólnonarodowe badanie na próbie 1200 losowo wybranych Australijczyków, by przyjrzeć się bliżej tym trendom. Celem sondażu było nie tylko zmierzenie częstotliwości eliminacji zbóż w diecie badanych, ale także poznanie powodów, które do takiego działania ich nakłoniły.

Eliminacja pszenicy w diecie Australijczyków
Z sondażu wynika, że jeden na dziesięciu Australijczyków (tj. 1.8 mln osób) unikał lub ograniczał produkty zbożowe. Takie zachowania częściej występowały wśród kobiet niż mężczyzn.

Okazało się także, że ponad połowa (53%) tych, którzy unikali zbóż, wystrzegała się również produktów mlecznych.
Dlaczego jest to tak ważna kwestia? Według aktualnych Australijskich Zaleceń Dietetycznych produkty zbożowe oraz mleczne, są istotnymi składnikami zbilansowanej diety. Przyczyniają się one odpowiednio do zwiększania dziennego spożycia błonnika pokarmowego oraz wapnia zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Dostarczają ponadto ważne substancje odżywcze, takie jak białko, witaminy i składniki mineralne. Pszenica to również źródło niezbędnego dla funkcjonowania naszego organizmu błonnika.
Dlaczego ludzie decydują się na eliminację pszenicy?
Przyczyny podjęcia takiej decyzji są złożone. Niektórzy respondenci tłumaczyli ją zdiagnozowaną celiakią u siebie (1.1%) lub któregoś z członków rodziny.

Jednakże większość ograniczających produkty zbożowe – 7% Australijczyków nie cierpiących na celiakię – unikało pszenicy, by zniwelować symptomy występujące po spożyciu zawierających ją produktów. Objawy te miały zazwyczaj charakter żołądkowo-jelitowy (wzdęcia, gazy oraz bóle brzucha), ale obejmowały również zmęczenie.

Respondenci pytani o to, czy otrzymali specjalistyczną diagnozę, która wskazywałaby na występowanie nietolerancji, alergii lub celiakii i wymagała rezygnacji z produktów pszenicznych, odpowiadali w większości przecząco (84%).

Na jakich źródłach opierają się ludzie decydując się na zmianę sposobu odżywania, np. unikanie pszenicy?
Istnieje wiele źródeł informacji, które wiążą spożywanie konkretnych produktów spożywczych z niepożądanymi symptomami. Z naszych danych wynika, że ci, którzy zdecydowali się na eliminację pszenicy, robili to bazując głównie na poradach osób takich jak: praktycy terapii naturalnych, rodzina, przyjaciele czy też media. Mniejszy wpływ miał na dokonywane wybory lekarz rodzinny czy lekarz specjalista.

Czy pszenica jest faktycznie taka „szkodliwa”?
Do niedawna uważano, że gluten to problem tylko osób chorych na celiakię. Jednakże wyniki badań oraz wielki wzrost popularności diety bezglutenowej w Australii, a także wszędzie indziej na świecie, sugeruje, że poza celiakią i alergią na pszenicę, pojawiają się także inne schorzenia związane z nieprawidłowym przyswajaniem pszenicy.

Obecnie najwięcej badań w tym obszarze koncentruje się wokół koncepcji nadwrażliwości na gluten, nie powiązanej z występowaniem celiakii (NCGS). NCGS definiowana jest jako niepożądana (ale nie alergiczna) reakcja na spożycie glutenu, a występujące podczas niej dolegliwości żołądkowo-jelitowe łagodzi dieta bezglutenowa.
Wiele aspektów NCGS takich jak rozpowszechnienie, zróżnicowanie symptomów czy też sposoby radzenia sobie z nią pozostaje niejasnych.

Spójrzmy przykładowo na fruktany – niskocząstkowe węglowodany znajdujące się w pszenicznych produktach spożywczych. U części populacji fruktany oraz inne niskocząstkowe węglowodany (nazywane łącznie FODMAPS – fermentujące oligo-, di- i monosacharydy oraz poliole) mogą wzmagać symptomy takie jak: wzdęcia, gazy, skurcze spowodowane wstrzymywaniem wody w jelitach lub gwałtowną produkcją gazów wywoływaną przez bakterie jelitowe.

Dla tych osób, dowiedzenie się, co tak naprawdę powoduje te objawy może być trudne. Dzieje się tak, ponieważ zazwyczaj wykluczają oni w tym samym czasie więcej niż jeden składnik pokarmowy z diety.

Zanim zgłębimy bardziej ten problem, istnieje ryzyko, że znaczna część Australijczyków zastosuje diety, które będą zbyt restrykcyjne i niezbilansowane. Niepokojący jest również fakt, że większość z tych symptomów zwalcza się pomijając konwencjonalne sposoby leczenia. To oznacza, że poważniejsze schorzenia mogą przebiegać bez rozpoznania.

Link:
http://www.foodmag.com.au /features/why-do-people-decide-to-go-gluten-or-wheat-free